Pacjentki regularnie pytają mnie o kinesiotaping w ciąży, szczególnie o aplikację na mięśnie brzucha. Jest to jedno z najczęstszych pytań na zajęciach szkoły rodzenia, gdy omawiamy temat dotyczący rozejścia mięśni prostych brzucha. Z tego też względu postanowiłam go szerzej Wam przedstawić.
Dzisiejszy wpis będzie o tym, w jakich sytuacjach warto stosować kinesiotaping w ciąży, czy jest to bezpieczna forma terapii i jakie są przeciwskazania. Dowiesz się również, czy kolor tejpa ma znaczenie, czy kinesiotaping sam w sobie leczy dolegliwości oraz, czy wzór plastrowania powinien być zawsze taki sam przy konkretnych objawach.
Kinesiotaping w sporcie i fizjoterapii
Kinesiotaping jest powszechnie stosowaną metodą wspomagającą terapię w dysfunkcjach układu narządu ruchu. Jest to metoda opracowana w Japonii. Najczęściej widzimy ją na ciałach sportowców, ale też często można usłyszeć o plastrowaniu stosowanym w okresie ciąży.
Kinesiotaping stosuje się w określonym celu, np. przy obrzękach, bliznach, bólach przeciążeniowych, korekcji ustawienia danej części ciała lub jej odciążenia, jako formę stabilizacji, podparcia itp.
W ciąży kinesiotaping stosuje się najczęściej w 4 poniższych przypadkach:
- Rozejście mięśni prostych brzucha
- Rozejście/ból spojenia łonowego (objawy: ból przy chodzeniu, obciążaniu 1 nogi)
- Odczucie napierania/ciążenia brzucha
- Bóle kręgosłupa
1. Kinesiotaping w rozejściu mięśni prostych brzucha w ciąży
Jeśli Pacjentka zgłasza się do mnie na wizytę w ciąży z obawą o stan mięśni brzucha, na początku sprawdzam kilka kwestii. Skupiam się na kształcie brzucha, pępku (czy wystaje, czy jest wklęsły), czy występują objawy ‘stożka’ w konkretnych ruchach. Ważne też, aby wziąć pod uwagę, w którym miesiącu jest ciężarna, jakie ma na co dzień obciążenia (rodzaj pracy, posiadanie małego dziecka), a także przeanalizować postawę ciała, która znacząco wpływa na funkcje mięśni brzucha i może predysponować do pojawienia się rozejścia mięśni prostych brzucha.
Jeśli okazuje się, że pępek mocno wystaje, albo pojawia się duży stożek przy ruchach, które kobieta stosuje często w ciągu dnia, warto wtedy rozważyć zastosowanie kinesiotapingu.
W takiej sytuacji plastry będą stanowić formę ‘ochrony’ kresy białej, ale też będą przypominać o potrzebie modyfikacji danej czynności, ponieważ kobieta odczuje większy nacisk na plastry.
Kinesiotapingu nie warto natomiast stosować profilaktycznie tzn, gdy w badaniu fizjoterapeutycznym nie uwidacznia się nieprawidłowości.
Trzeba wiedzieć, że klej na plastrach zawiera substancje chemiczne, które mogą uczulać. Ponadto, mając naklejone tejpy, smarowanie brzucha kremami, czy też stosowanie suchego szczotkowania jest utrudnione. A są to metody, które są wstanie przynieść więcej dobrego niż profilaktycznie stosowany tejp.
Oczywiście od reguły zawsze są wyjątki i u niektórych kobiet można i warto zastosować kinesiotaping na brzuch, nawet jeśli w badaniu fizjoterapeutycznym nie widzimy nieprawidłowości. Są to np. sytuacje, gdy kobieta jest bardzo aktywna fizycznie i potrzebuje dodatkowej stabilizacji mięśni brzucha, by czuć się pewniej podczas wykonywania ćwiczeń, albo potrzebuje dodatkowego bodźca, który przypomni jej o potrzebie aktywacji mięśni brzucha w codziennych sytuacjach. Warto każdy przypadek rozpatrywać indywidualnie, bo nie ma jednej reguły.
Aplikacje stosowane na brzuch są bardzo różne. Może to być ‘jodełka’, ‘krzyżyk’ na pępku lub inne ‘wzory’.
Jeśli interesuje Cię co jeszcze, oprócz kinesiotapingu możesz stosować w ciąży w przypadku rozejścia mięśni prostych brzucha, zajrzyj do tego wpisu.
2. Kinesiotaping w bólu i rozejściu spojenia łonowego
Gdy brzuch zaczyna coraz bardziej rosnąć, mogą pojawić się nieprzyjemne objawy ciężkości podbrzusza lub też bólu przy chodzeniu, obciążaniu kończyny, czy staniu na 1 nodze. Ból często lokalizuje się centralnie na spojeniu łonowym, bądź też promieniuje wzdłuż gałęzi kości łonowych w kierunku pachwin, a czasami opasuje całą miednicę.
O dolegliwościach spojenia łonowego w ciąży przeczytasz więcej w tym wpisie.
W powyższych dolegliwościach zdecydowanie warto zastosować kinsiotaping, który odciąży spojenie łonowe, a przez to przyniesie ulgę w dolegliwościach bólowych. Aplikację stosuje się na podbrzuszu, może obejmować tylko jego obręb, a może też sięgać aż do łopatek, podtrzymując brzuch obustronnie.
3. Kinesiotaping przy odczuciach napierania/ciążenia brzucha
Przy odczuciach ciążenia brzucha, bez towarzyszących dolegliwości bólowych spojenia łonowego, można zastosować analogiczną jak wyżej wymieniona aplikacja lekko podciągająca brzuszek. Oczywiście oprócz tapingu jest szereg innych możliwości, które możemy zastosować, żeby zmniejszyć nieprzyjemne objawy. Jest to np. zastosowanie pozycji odciążających, takich jak kolankowo-łokciowa, czy też w leżeniu tyłem z miednicą uniesioną. Warto również zmodyfikować postawę ciała oraz regularnie wykonywać ćwiczenie oddychania dolnożebrowego, uaktywniającego przeponę oddechową.
4. Kinesiotaping w bólach kręgosłupa w ciąży
Bóle kręgosłupa są jedną z najczęstszych dolegliwości w ciąży. Mogą wystąpić w odcinku szyjnym, piersiowym oraz lędźwiowo-krzyżowym. Wynika to w dużej mierze ze zmian postawy ciała w ciąży i prób adaptacji układu mięśniowo-szkieletowego do tych zmian. Czasami bóle wynikają z długotrwale przyjmowanej pozycji np. siedzącej w pracy lub pojawiają się na skutek już wcześniej (jeszcze przed ciążą) obecnych dolegliwości w tym obszarze. W takich sytuacjach kinesiotaping może wspomagać proces terapeutyczny ku łagodzeniu dolegliwości bólowych. Aplikacja stosowana jest wtedy w obszarze, gdzie dominują dolegliwości bólowe i może przybierać różne kształty, w zależności od specyfiki bólu.
Więcej o tym, jak radzić sobie z bólem kręgosłupa w ciąży, przeczytasz w tym wpisie.
Czy kinesiotaping leczy dolegliwości?
Najistotniejsza kwestia jest taka, że kinesiotaping sam w sobie nie leczy dolegliwości. Stanowi on uzupełnienie terapii, dlatego zastosowanie samego plastrowania, bez ćwiczeń, terapii manualnej, czy też edukacji, najczęściej nie przyniesie pożądanych efektów. Z tego też względu kinesiotaping stosuję u ciężarnych, które mają do tego wskazania, po wykonaniu działań manualnych i zaleceniu ćwiczeń.
Czy aplikacje kinesiotapingu są zawsze takie same?
Tak jak wcześniej wspominałam, aplikacje pod względem kształtu mogą się znacząco różnić. Terapeuta w zależności od dolegliwości i czynników indywidualnych dobiera rodzaj aplikacji, która u konkretnej osoby powinna być najbardziej efektywna. Nierzadko zdarza się, że podczas kolejnych wizyt próbujemy różnego rodzaju aplikacje, by znaleźć najbardziej optymalną, która przyniesie ciężarnej największą ulgę.
Czy kolor tejpów ma znaczenie?
Wbrew krążącym opiniom, kolor tejpów nie ma znaczenia! Zdarzają się osoby, które mówią, że np. kolor czarny im pomaga, a różowy nie przynosi żadnej ulgi. Odczucia tej osoby mogą być związane z sytuacją, w której się akurat znalazła (i wieloma innymi czynnikami) mając naklejone najpierw czarne tejpy, a potem różowe. Pod względem technicznym natomiast kolory plastrów niczym nie różnią się między sobą.
Jeśli jesteś w ciąży i odczuwasz jakąś z wyżej wymienionych dolegliwości, nie wahaj się skorzystać z fachowej pomocy fizjoterapeutycznej.
Twój komfort codziennego funkcjonowania jest ważny!
Dla Dziecka, dla Ciebie i Twojego otoczenia.
Dbaj o siebie!
Martyna