Nie tak rzadko w gabinecie zdarza mi się słyszeć, że pacjent zgrzyta w nocy zębami, albo rano budzi się z całą obolałą żuchwą. Są też osoby nieświadome, które nigdy nie przyuważyły tego problemu u siebie, ale doświadczają objawów wskazujących na nocne zgrzytanie zębami.
Bruksizm związany jest z nawykowym i często niekontrolowanym zaciskaniem oraz zgrzytaniem zębami. Bruksizm może występować w ciągu dnia lub nocą, a u niektórych osób objawy zauważalne są zarówno w dzień jak i podczas snu.
Bruksizm dzienny
Często związany z naszymi emocjami i przeżyciami.
Może pojawiać się również w sytuacjach dużego skupienia w czasie pracy, przy rozwiązywaniu konkretnych problemów, czy też w sytuacjach stresowych.
Bruksizm nocny
Niekontrolowane, silne zaciskanie zębów.
Trudniejszy do terapii ze względu na brak świadomości występowania problemu. Najczęściej osoba objawiająca tego typu zachowania dowiaduje się o tym od swojego partnera/partnerki, którzy nie mogą spać z powodu nieprzyjemnych dźwięków ścieranych zębów. Czasami bruksizm nocny jest powodem zaburzeń snu, a także porannych bóli głowy i innych dolegliwości.
Dlaczego nawykowe zaciskanie zębów jest szkodliwe?
- powoduje ubytki i pęknięcia szkliwa
- może spowodować zmianę rysów twarzy (problem estetyczny)
- niekorzystnie wpływa na staw skroniowo-żuchwowy, kompresując go, a także czasami zniekształcając jego powierzchnie
- zwiększa napięcie mięśni twarzy i szyi
Przyczyny bruksizmu
Przyczyn bruksizmu może być bardzo wiele, ale wymienię tutaj te najważniejsze i najcześciej spotykane.
- stomatologiczne – wady zgryzu, nieprawidłowa okluzja, braki w uzębieniu, nadmierne napięcie mięśni narządu żucia
- psychologiczne – przewlekły stres w pracy, życiu prywatnym, nadmierne przejmowanie się różnymi sytuacjami życia codziennego, traumy w przeszłości
- związane z naszym ogólnym stanem zdrowia, chorobami przewlekłymi, przyjmowanymi lekami i używkami (kawa, alkohol, papierosy itp.)
Objawy bruksizmu
Objawów także jest niemało, ale oczywiście nie u każdego wystąpią wszystkie.
Do najczęstszych należą:
- sztywność policzków, żuchwy
- trudność z jedzeniem, ból przy jedzeniu
- ograniczenie zakresu ruchu otwarcia ust
- przeskakiwanie w stawie skroniowo-żuchwowym
- bóle głowy po przebudzeniu i w ciągu dnia
- napięciowe i migrenowe bóle głowy
- bóle mięśni narządu żucia
- bóle zębów
- przygryzione policzki, język
- częste 'afty’
- zaburzenia snu
- bóle szyi i barków
Zgrzytanie nocne i zaciskanie zębów w tym czasie różnią się często objawami i skutkami od zaciskania zębów w ciągu dnia. Te dwa typy występują czasami jednocześnie i mogą być wzajemnym 'motorem napędowym’.
Co możesz samodzielnie zrobić, aby zmniejszyć skutki bruksizmu?
Przede wszystkim poobserwuj się w ciągu dnia i zwróć uwagę na poniższe aspekty:
- czy Twoje objawy typu sztywność w obrębie żuchwy utrzymuje się tylko o poranku
- czy Twoje zęby mają starte szkliwo (możesz też o to zapytać swojego stomatologa na wizycie)
- popatrz do lustra, czy Twoje policzki są przygryzione od wewnątrz
- czy Twój język nie ma po bokach odciśniętych kształtów zęba
- czy w ciągu dnia również zauważasz u siebie zaciskanie zębów
- pomyśl, czy w ostatnim czasie (lub w przeszłości jeśli problem jest od dłuższego czasu) w Twoim życiu pojawiły się czynniki silnie dla ciebie stresujące
- przeanalizuj zażywane leki i używki
- zastanów się, czy rano czujesz się wypoczęty, czy męczy Cię częste wybudzanie w nocy
Jeśli wyraźnie zauważasz, że problem obniża Twoją jakość codziennego funkcjonowania, to podejmij kolejne kroki!
Skorzystaj z wizyty u fizjoterapeuty stomatologicznego, który po szczegółowym badaniu, zastosuje odpowiednie środki w postaci terapii manualnej i indywidualnie dobierze ćwiczenia. Przeanalizuje także wspólnie z Tobą czynniki biopsychospołeczne, które mogą wpływać na Twoje dolegliwości.
Odwiedź również stomatologa zajmującego się zarówno szynoterapią jak i stawami skroniowo-żuchwowymi.
Chcesz wiedzieć więcej?
Poznaj ćwiczenia, które pomogą Ci zmniejszyć Twoje obecne dolegliwości.